Nauka na renomowanych zagranicznych uczelniach będzie najlepszym studentom finansowana przez państwo. Z funduszy Skarbu Państw ma być także dofinansowywane do 65 proc. składki ubezpieczeń upraw rolnych. Posłowie przyjęli także nowe regulacje dotyczące walki z tzw. dopalaczami oraz zmiany w zakresie recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji. Ponadto, Sejm ustanowił 8 maja Narodowym Dniem Zwycięstwa.
Ochrona ubezpieczeniowa upraw rolnych
Nowelizację ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, która uwzględnia zmiany w zasadach udzielania pomocy publicznej określone w wytycznych UE w sprawie pomocy państwa w sektorach rolnym i leśnym oraz na obszarach wiejskich w latach 2014-2020, odnoszące się do pomocy na opłacenie składek ubezpieczeniowych, przyjął Sejm na swoim ostatnim posiedzeniu.
Nowelizacja przewiduje m.in., że dopłaty z budżetu państwa będą przysługiwały producentom rolnym w wysokości do 65 proc. składki z tytułu ubezpieczenia upraw. Dotyczy to stawek taryfowych ubezpieczenia nieprzekraczających: 3,5 proc. sumy ubezpieczenia upraw zbóż, kukurydzy, rzepaku jarego, rzepiku, ziemniaków lub buraków cukrowych oraz 5 proc. sumy ubezpieczenia upraw rzepaku ozimego, warzyw gruntowych, chmielu, tytoniu, drzew i krzewów owocowych, truskawek lub roślin strączkowych. Ustawa ma też zapewnić producentom owoców i warzyw gruntowych dostęp do ubezpieczeń z dopłatami z budżetu państwa do składek przy stawkach taryfowych wyższych niż 6 proc. sumy ubezpieczenia tych upraw. Przy czym, zgodnie z nowelizacją, dopłaty będą stosowane do 65 proc. składki obliczonej przy stawce taryfowej stanowiącej 5 proc. sumy ubezpieczenia.
Budżet państwa opłaci składki polskich organizacji rolniczych w UE
Zgodnie z nowelizacją ustawy o izbach rolniczych oraz niektórych innych ustaw, na lata 2015-2020 zostało przedłużone dofinansowanie z budżetu państwa uczestnictwa polskich organizacji rolniczych w ponadnarodowych organizacjach rolniczych reprezentujących interesy zawodowe rolników indywidualnych wobec instytucji Unii Europejskiej. Chodzi tu m.in. o prace w Komitecie Rolniczych Organizacji Zawodowych (COPA) i Głównym Komitecie Spółdzielczości Rolniczej (COGECA). Organizacje te reprezentują interesy unijnych rolników i spółdzielców m.in. wobec Komisji Europejskiej. Wśród polskich organizacji należących do COPA-COGECA są np.: Krajowy Związek Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych, Samoobrona oraz Solidarność Rolników Indywidualnych. Polskie organizacje rolnicze nie są w stanie pokrywać samodzielnie całości kosztów uczestnictwa w strukturach ponadnarodowych. Są one związane przede wszystkim z wysokimi składkami członkowskimi oraz kosztami obsługi prac w języku polskim.
GDDKiA przejmie od gmin koszty oświetlenia części dróg
Posłowie podczas ostatniego posiedzenia zmienili prawo energetyczne, ograniczając obowiązek planowania i finansowania oświetlenia dróg przez gminy oraz dokonując podziału tego finansowania między gminy a zarządcę dróg krajowych, którym jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA). Obowiązek wnoszenia opłat za oświetlenie dróg ekspresowych i autostrad przebiegających przez teren danej gminy oraz odcinków innych dróg krajowych na terenach niezabudowanych przejmie GDDKiA. W przypadku dróg krajowych poza terenem zabudowanym gminy będą pokrywać koszty ich oświetlenia wyłącznie w sytuacji, gdy są one przeznaczone do ruchu pieszych lub rowerów i wymagają odrębnego oświetlenia (np. z uwagi na ścieżki rowerowe, chodniki). Przyjęte rozwiązania zmniejszą koszty gmin związane z finansowaniem oświetlenia dróg krajowych poza terenem zabudowanym przy jednoczesnym zwiększeniu wydatków GDDKiA o ok. 100 mln zł rocznie. Ustawa będzie następnie rozpatrywana w Senacie.
Bezpłatne studia dla najzdolniejszych studentów za granicą
Wybitni polscy studenci będą mogli liczyć na sfinansowanie z budżetu państwa studiów magisterskich na najlepszych uczelniach na świecie. Uzupełnianie wiedzy na prestiżowych zagranicznych uniwersytetach pozwoli uzdolnionym studentom rozwinąć potencjał intelektualny i wykorzystać zdobytą wiedzę po powrocie do kraju. Z programu będą mogli skorzystać studenci, którzy ukończyli trzeci rok jednolitych studiów magisterskich nie wcześniej niż w roku poprzedzającym ich zgłoszenie. Taką możliwość będą mieli też absolwenci studiów licencjackich, jeśli ukończyli je nie wcześniej niż w roku przed zgłoszeniem do programu.
Osoba, która podejmie studia za granicą, otrzyma z programu środki na pokrycie kosztów: rekrutacji, czesnego, zakwaterowania, utrzymania, przejazdów i ubezpieczeń. Świadczenia te zostaną zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych. Uczestnik programu nie będzie musiał zwracać udzielonego mu wsparcia, jeśli w ciągu 10 lat od ukończenia studiów na zagranicznej uczelni będzie przez 5 lat odprowadzać w Polsce składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Zwolnione ze zwrotu pieniędzy będą także osoby, które ukończą studia doktoranckie w kraju. Pomocy finansowej udzielonej w ramach programu nie trzeba będzie również zwracać, jeśli studia zagraniczne nie zostały podjęte lub nie zostały ukończone z przyczyn nieleżących po stronie uczestnika.
Program ruszy od roku akademickiego 2016/2017. Będzie mogło z niego skorzystać ok. 100 studentów rocznie. W 2016 r. budżet państwa przeznaczy na ten cel 18,5 mln, a planowana kwota dofinansowania na cały 10-letni program do 2025 r. to 336 mln zł. Program uzupełni dostępną w Polsce ofertę skierowaną do młodych osób zainteresowanych studiami i prowadzeniem badań za granicą. Następnie nowelizacją zajmą się senatorowie.
Skuteczniejsza walka z tzw. dopalaczami
To główny cel uchwalonej na ostatnim posiedzeniu Sejmu nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja wprowadza definicję nowej substancji psychoaktywnej, czyli takiego środka odurzającego lub leku psychotropowego, który nie został zamieszczony w wykazach załączonych do dwóch konwencji ONZ z 1961 i 1971 r., lecz może stanowić porównywalne zagrożenie dla zdrowia publicznego, jak substancje znajdujące się w tych wykazach. Istniejący dotychczas zakaz produkowania i sprzedaży dopalaczy został rozszerzony także na nowe substancje psychoaktywne. Zakazany też ma być import środków z obu tych kategorii. Za kontrolę przestrzegania zakazu produkowania i sprzedaży tych substancji odpowiedzialna będzie Państwowa Inspekcja Sanitarna, a importu – Służba Celna. Za wytwarzanie i wprowadzanie do obrotu dopalaczy ma grozić kara pieniężna od 20 tys. do 1 mln zł.
Dodatkowo w załącznikach do nowelizacji zostało uwzględnionych 114 nowych substancji, które stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi. W celu wzmocnienia ochrony przed uzależnieniem od narkotyków osób zagrożonych wykluczeniem społecznym zadania dotyczące przeciwdziałania narkomanii zostały rozciągnięte na jednostki organizacyjne wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej oraz asystentów rodziny, rodziny zastępcze i prowadzących rodzinne domy dziecka. Z powodu konieczności zabezpieczenia obywateli przed niebezpiecznymi substancjami, przy ministrze zdrowia ma zostać utworzony Zespół do spraw oceny ryzyka zagrożeń dla zdrowia lub życia ludzi związanych z używaniem nowych substancji psychoaktywnych. Członkami zespołu będą eksperci z zakresu nauk chemicznych, farmakologii, toksykologii klinicznej, psychiatrii, nauk społecznych i prawnych. Zespół będzie przedstawiał szefowi resortu zdrowia rekomendacje w zakresie umieszczenia określonych substancji w wykazach środków odurzających, substancji psychotropowych oraz nowych substancji psychoaktywnych. W ustawie znalazł się przepis ograniczający sprzedaż leków bez recepty, które w dużych ilościach mogą działać podobnie jak dopalacze. Farmaceuci mają informować pacjentów o ich dawkowaniu i możliwych działaniach niepożądanych. Będą też mogli odmówić sprzedaży takiego produktu, jeżeli uznają, że może on zostać wykorzystany w celach pozamedycznych lub spowodować zagrożenie dla zdrowia lub życia. Leków takich nie kupią ponadto osoby niepełnoletnie. Bezpieczne dawki substancji o działaniu psychoaktywnym w produktach leczniczych zostaną określone w rozporządzeniu ministra zdrowia. Zakup większych ilości tych preparatów będzie możliwy tylko na receptę. W okresie przejściowym, do końca 2016 r., jednorazowo będzie można kupić jedno opakowanie leku zawierającego substancje psychoaktywne: pseudoefedrynę, dekstrometorfan i kodeinę. Ustawa trafi teraz do Senatu.
Będą kary za nielegalne reklamy
Posłowie uzgodnili końcowy kształt rozwiązań zawartych w nowelizacji niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu, które umożliwiają samorządom przeciwdziałanie degradacji krajobrazu i dbanie o estetykę przestrzeni publicznej. Ustawa wdraża sporządzoną 20 października 2000 r. we Florencji Europejską Konwencję Krajobrazową, która w stosunku do Polski weszła w życie 1 stycznia 2005 r. Ustawa m.in. nakłada na samorządy województw obowiązek powszechnej identyfikacji i waloryzacji krajobrazów poprzez sporządzanie nie rzadziej niż raz na 20 lat audytu krajobrazowego. Nowelizacja wprowadza urbanistyczne zasady ochrony krajobrazu, ustanawiane przez sejmik województwa dla poszczególnych krajobrazów priorytetowych zdefiniowanych w oparciu o audyt krajobrazowy. Zasady te będą określały m.in. nieprzekraczalne parametry i wskaźniki kształtowania zabudowy czy jej maksymalną wysokość. Nowelizacja przewiduje także możliwość wprowadzenia przez gminę zasad i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń. Rada gminy, w której podejmowane są działania na rzecz uporządkowania przestrzeni publicznej, będzie mogła ustalić opłatę od reklam umieszczanych na jej terenie. Na wysokość opłaty wpływ będzie mogła mieć m.in. lokalizacja oraz wielkość i rodzaj tablicy lub urządzenia reklamowego. Zwolnione z opłat będą m.in. reklamy niewidoczne z przestrzeni dostępnych publicznie oraz niewielkie szyldy – tablice informacyjne o działalności gospodarczej prowadzonej na danej nieruchomości. Nowe regulacje mają też m.in. pomóc samorządom walczyć z nielegalnymi reklamami. Kara za każdy dzień umieszczenia reklamy niezgodnie z przepisami będzie obliczana jako iloczyn powierzchni tablicy reklamowej oraz 40-krotności ustalonej przez gminę stawki części zmiennej opłaty reklamowej. Do tego doliczana będzie jeszcze 40-krotność stawki części stałej tej opłaty. Kara będzie nakładana na podmiot, który umieścił reklamę, ale w przypadku niemożności jego ustalenia karani będą właściciele nieruchomości, na której stoi reklama. Następnie ustawa zostanie skierowana do podpisu prezydenta.
8 maja będziemy obchodzić Narodowy Dzień Zwycięstwa
To kolejna decyzja, jaką podjął Sejm w głosowaniach w ostatnim dniu 91. posiedzenia. Izba uchwaliła ustawę o ustanowieniu Narodowego Dnia Zwycięstwa, który ma upamiętniać zwycięstwo nad hitlerowskimi Niemcami. Narodowy Dzień Zwycięstwa będzie obchodzony 8 maja jako święto państwowe. Jednocześnie ustawa znosi ustanowione na 9 maja Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności i przewiduje utratę mocy dekretu z 8 maja 1945 r., który je wprowadził. Nowe przepisy mają wejść w życie z dniem ogłoszenia. Następnie ustawa będzie rozpatrywana w Izbie drugiej.