Darmowe podręczniki do szkół podstawowych i gimnazjalnych, przepisy wzmacniające ochronę roszczeń pracowniczych, w sytuacji gdy upadłość przedsiębiorcy jako pierwszy ogłosił sąd zagraniczny, a także ustawę regulującą prawa konsumenckie uchwalił Sejm RP podczas zakończonego wczoraj 68. posiedzenia.
Darmowy podręcznik
Sejm uchwalił nowelizację ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, stanowiącą kolejny etap wdrażania projektu „darmowy podręcznik”. Nowe przepisy umożliwiają uczniom szkół podstawowych i gimnazjów dostęp do bezpłatnych podręczników, materiałów edukacyjnych oraz materiałów ćwiczeniowych. Podręczniki będą wypożyczane uczniom, zaś ćwiczenia zostaną im przekazane na stałe. Podręczniki i materiały edukacyjne mają służyć co najmniej trzem kolejnym rocznikom. Nowelizacja nakłada na ministra edukacji obowiązek wyposażenia szkół podstawowych w bezpłatny podręcznik do zajęć z zakresu edukacji polonistycznej, matematycznej, przyrodniczej i społecznej dla uczniów klas I-III. Podręcznik ten nie będzie obowiązkowy. Uczniowie będą mogli korzystać z innego, jeżeli jego zakup sfinansuje organ prowadzący szkołę.
Darmowe podręczniki mają trafiać do szkół stopniowo. W roku szkolnym 2014/2015 program obejmie klasy I szkół podstawowych, a docelowo do roku 2017/2018 wszystkich uczniów podstawówek oraz gimnazjów. Ponadto ustawa wprowadza dotację celową dla organów prowadzących szkoły podstawowe i gimnazja m.in. na zakup podręczników do zajęć z języka obcego, materiałów edukacyjnych do jego nauczania oraz materiałów ćwiczeniowych dla klas I-III szkoły podstawowej. Program dotowania ma być wdrażany etapami – w 2014 r. obejmie uczniów I klasy podstawówki. W dalszej kolejności nowelizacja będzie rozpatrywana w Senacie.
Ochrona praw pracowniczych
Posłowie przyjęli także nowelizację ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. Przypomnijmy, że sprawozdanie z prac Komisji Polityki Społecznej i Rodziny nad tym projektem prezentowała w Sejmie posłanka Izabela Katarzyna Mrzygłocka. Celem nowych przepisów jest wzmocnienie ochrony roszczeń pracowników w przypadku niewypłacalności przedsiębiorcy, którego upadłość ogłosił sąd zagraniczny. Zgodnie z nowelizacją zwalniani pracownicy otrzymają pieniądze z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (m.in. zaległe pensje i odprawy) także w przypadku wszczęcia tzw. wtórnego postępowania upadłościowego. Chodzi o sytuację, gdy sąd innego państwa UE jako pierwszy ogłosi upadłość firmy, a sąd w Polsce podejmie postępowanie wtórne. Dotychczas w polskim prawie tzw. wtórna upadłość nie była przesłanką niewypłacalności. Następnie nowelizacja trafi pod obrady Izby drugiej.
Prawa konsumenta
Decyzją Izby została przyjęta także ustawa o prawach konsumenta, która zawiera przepisy zapewniające odpowiednią ochronę konsumentów oraz regulacje korzystne dla przedsiębiorców. Rozwiązania te powinny ograniczyć wiele problemów, jakich doświadczają konsumenci i sprzedawcy, w tym m.in. internetowi. Ustawa reguluje m.in. prawo do informacji, zasady ustalania i ponoszenia kosztów umów, zasady odstępowania od umów, uprawnienia w przypadku wadliwości rzeczy sprzedanej oraz te wynikające z gwarancji. Dzięki ustawie konsumenci zyskają gwarancję szerokiego dostępu do informacji związanych z zawieraniem umów. Ułatwi to im podejmowanie świadomych decyzji oraz pełniejsze korzystanie z przysługujących praw. Ustawa m.in. wydłuża z 10 do 14 dni okres, w którym konsument zawierający umowę poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość (np. przez Internet), może od niej odstąpić bez podania przyczyny.
Zgodnie z nowelizacją mają obowiązywać tylko dwa tryby reklamacji: na podstawie rękojmi oraz gwarancji. Termin gwarancji będzie wynosił dwa lata licząc od dnia, kiedy rzecz została wydana kupującemu. Jeżeli rzecz będzie wadliwa, kupujący będzie mógł zażądać od razu obniżenia ceny bądź odstąpić od umowy. Do tej pory musiał najpierw zwrócić się o jej naprawę lub wymianę. Sprzedawca będzie zwolniony od odpowiedzialności, jeżeli kupujący w chwili zawarcia umowy wiedział o wadliwości towaru. Teraz ustawa trafi do podpisu prezydenta.
Mniejszości narodowe i etniczne
Sejm przyjął też nowelizację ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, a także ustawy o działach administracji rządowej. Ustawa rozszerza dotychczas obowiązujące przepisy o regulacje dotyczące integracji obywatelskiej i społecznej osób należących do mniejszości narodowych i etnicznych. Nowelizacja wprowadza definicję terminu „integracja społeczna”. Oznacza on „działania na rzecz poprawy ważnych aspektów życia społecznego osób należących do mniejszości, w szczególności warunków bytowych oraz dostępu do systemu oświaty, rynku pracy, systemu zabezpieczenia społecznego, a także opieki zdrowotnej”.
Ustawa zobowiązuje organy władzy publicznej do wspierania integracji społecznej oraz obywatelskiej mniejszości. Na ten cel przeznaczane będą dotacje celowe lub podmiotowe, a także środki przekazywane z budżetu samorządów dla organizacji lub instytucji, których działalność służy m.in. integracji obywatelskiej lub społecznej. Z inicjatywą uruchomienia programów służących integracji społecznej osób należących do mniejszości będzie występował minister odpowiedzialny za sprawy wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych. Teraz nowelizacja zostanie przekazana do podpisu głowie państwa.
Inne ustawy
Sejm uchwalił ponadto nowelizacje ustawy Prawo o adwokaturze oraz niektórych innych ustaw, ustawy o transporcie kolejowym, ustawy o spłacie niektórych niezaspokojonych należności przedsiębiorców, wynikających z realizacji udzielonych zamówień publicznych, ustawy Prawo energetyczne, ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym oraz niektórych innych ustaw. Posłowie ustalili także ostateczny kształt nowelizacji ustawy o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu oraz ustawy o gospodarce nieruchomościami. W ostatnim dniu 68. posiedzenia Sejmu Izba ustaliła też ostateczne brzmienie nowelizacji ustawy Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw.
Fot. Krzysztof Białoskórski